از کاربردی ترین سرفصل هایی که در حسابرسی می توان به آن اشاره کرد، حسابرسی عملیاتی است. علاوه بر موسسات و مسئولان حسابرسی لازم است تا کسب و کارها و صاحبین مشاغل نیز با این نوع حسابرسی آشنا باشند تا بتوانند با بازرسان حسابرسی نهایت همکاری را داشته باشند. حسابرسی با توجه به نوعی که دارد یک ارزیابی بی طرف و مستقل است که به برخی شرکت ها و موسسات که در این زمینه فعالیت دارند سپرده می شود . برای مشاوره در زمینه حسابرسی عملیاتی می توانید با متخصصان ما در شرکت مالی حسابداری نیکان حسابرس در تماس باشید.
مفهوم حسابرسی عملیاتی
امروزه مدیران مسئول در تلاشند تا به وظایف خود نظارت کامل داشته و در مسائل و چالشهای پیش روی خود به اوضاع مسلط باشند. بنابراین آنها از خدمات کارشناسان و متخصصان خارج از سازمان نیز برای موفقیتهای روز افزون استفاده می کنند . حسابرسی عملیاتی به فرآیند منظم ارزیابی اثربخش، کارایی و صرفه اقتصادی، عملیات سازمان و گزارش نتایج ارزیابی همراه با پیشنهادهای عملی برای بهبود عملیات گفته می شود.
تعیین هدف های کلی برای حسابرسی عملیاتی
هدف های متفاوتی برای حسابرسی عملیاتی وجود دارد که از جمله تدوین دستورالعمل تفصیلی و برنامه های حسابرسی استاندارد برای انجام فرآیند حسابرسی عملیاتی نیاز به صرف زمان دارد. برنامه های حسابرسی عملیاتی در شرایط های خاصی تدوین و مورد بررسی قرار می گیرد و اغلب یکبار از آن استفاده می شود.
شناسایی فرصت های بهبود عملیات، ارزیابی عملکرد، لزوم انجام بررسی ها و نیز ارائه پیشنهاد برای بهبود عملیات از هدف های کلی حسابرسی عملیاتی به حساب می آیند.
اهداف حسابرسی عملیاتی
حسابرسی عملیاتی شامل اهداف زیر می باشند:
- ارزیابی عملکرد
- مقایسه شیوه انجام فعالیت های سازمان که با هدف تدوین شده مدیریت و یا طرف قرارداد و نیز سایر معیارهای اندازه گیری مورد نظر می باشد.
- شناسایی فرصت های بهبود عملیات
- شامل افزایش صرفه های اقتصادی، اثر بخشی و کارایی و نیز ترکیب آن ها با هم می باشد. در این موارد حسابرس موظف است اطلاعات را گردآوری نماید که نتایج حاصل از این گردآوری و بررسی ها به شرح زیر می باشد:
- شناخت کلی الزامات قانونی
- شناخت کلی از وضعیت موجود واحد مورد نظر
- شناسایی اولیه حوزه هایی که از حساسیت بالایی برخوردار می باشند
- تشخیص اولیه معیارهای مورد نیاز
- تشخیص منابع بالقوه
- تشخیص یافته ها و پیشنهادهای ارائه شده در حسابرسی های قبل
- شناسایی تامین هدف های حسابرسی توسط سایر حسابرسان
- برآورد زمان لازم برای انجام کار و حقوق حسابرسی
ملاک ارزیابی عملیات حسابرسی
حسابرسان موظف هستند که معیار و ملاکی برای ارزیابی عملیات برای خود درنظر بگیرند که چند نمونه از این معیارها عبارتند از:
- اهداف تعیین شده توسط مدیر و یا قوانین و مقررات
- بودجه، ظرفیت تولید، روش و استانداردها
- نظر حسابرسان و مدارک رسمی
- عملکرد سایر واحدهای اقتصادی مشابه و عملکرد سال های گذشته
تدوین طرح کلی حسابرسی
برنامه ریزی باید به گونه ای باشد که از اثربخشی آن اطمینان حاصل کنید که لازمه این موضوع مهارت حسابرسی می باشد.
مستندسازی کنترل ها و شرایط
با در نظر گرفتن اهداف داخلی کنترل و ریسک های مربوط به آن که می توان به طرح پرسشنامه داخلی اطلاعات مورد نیاز را به دست آورد.
کنترل های مدیریت فرآیندهایی از جمله سازماندهی، برنامه ریزی، کنترل و هدایت عملیات واحد مورد رسیدگی می باشد که جهت کمک به حسابرسان برای شناخت بهتر این کنترل ها و اهمیت آن ها به صورت زیر طبقه بندی می شود:
- عملیات واحد مورد رسیدگی
- اعتبار و قابلیت متکی شدن اطلاعات
- رعایت قانون و مقررات
- محافظت از منابع
چند نمونه دیگر برای اهداف حسابرسی عملیاتی نیز وجود دارد که شامل ارزیابی کنترل و شرایط، آزمودن کنترل های مناسب، تشخیص نهایی حوزه های با ریسک بالا، تعیین اولویت ها، تکمیل یافته های به دست آمده حسابرسی، تدوین پیشنهادها و ازائه گزارش به مدیریت می باشد.
مزایای حسابرسی عملیاتی
- شناسایی اهداف و سیاست های سازمان که تاکنون تعریف نشده باقی مانده است
- ارزیابی مستقل عملیات
- شناسایی راهکارهای جایگزین
- تشخیص توانایی ها و فرصت ها به منظور سودآوری و افزایش درآمدها
- شناسایی مشکلات و نقاط ضعف و عوامل ایجاد آن ها
- ارزیابی اثربخشی سیستم های برنامه ریزی و کنترل مدیریت
حوزه فعالیت های حسابرسی عملیاتی
دامنه حسابرسی عملیاتی صرفاً به بررسی عملیات مالی محدود نمی شود و موضوعات مختلفی از جمله مدیریت منابع انسانی تا سیستم اطلاعات مدیریت ، فعالیت های تحقیق و توسعه برای تولید محصول ، تولید یا بازاریابی و میزان رضایت مشتریان ارزیابی می شود. معمولاً در حسابرسی عملیاتی به بررسی سیستم کنترل های داخلی و سیستم های عمده و اصلی تاکید می شود که برای دستیابی به اهداف سازمانی مفید است.
شباهت حسابرسی عملیاتی و مالی
حسابرسی عملیاتی و مالی در بسیاری از مراحل از جمله موارد زیر مشابه یکدیگر هستند :
- برنامه ریزی و کنترل
- شناسایی ، تجزیه و تحلیل و مستند سازی
- گزارش گیری نتایج
- تدوین و ارائه پیشنهادات
شناسایی روش در حسابرسی عملیاتی
حسابرسی عملیاتی دارای فرآیندی منظم است. روش شناسی حسابرسی عملیاتی به گونه ای است که در هر مرحله باید نظرات مدیریت واحد مورد رسیدگی دریافت و موضوعات پس از مذاکره به مدیران ارائه شود.
برای مشاوره با تیم متخصص نیکان حسابرس با ما تماس بگیرید.
تعیین هدف های کلی در حسابرسی عملیاتی
حسابرسی عملیاتی ممکن است مشتمل بر ارزیابی عملکرد ، شناسایی فرصت هایی برای بهبود عملیات ، ارائه پیشنهادهایی برای بهبود عملیات یا لزوم انجام بررسی ها و اقدامات بیشتر باشد. تدوین هدفهای حسابرسی ، قبل از انجام هرکاری بسیار مهم است . در صورتی که هدف های مذکور به طور روشن تدوین شود ، مبنای مناسبی جهت انجام عملیات حسابرسی خواهد بود و به عنوان خطوط راهنمای حسابرسان تلقی می‌شود .
گردآوری اطلاعات مربوط به حسابرسی عملیاتی
بررسی های اولیه و شناسایی مقدماتی حوزه‌های دارای ریسک بالا یا مشکل آفرین اطلاعاتی که در این مرحله گردآوری می شود و بررسی های اولیه انجام شده باید بتواند مبنای مناسبی را برای تدوین طرح کلی حسابرسی فراهم کند. با استفاده از نتایج حاصل از گردآوری اطلاعات و بررسی های اولیه، حسابرس باید قادر شود حوزه‌های مهم، مخاطره‌آمیز و حساس را به طور مقدماتی شناسایی کند.
شناسایی نهایی حوزه های دارای ریسک بالا یا مشکل آفرین و فراهم کردن شواهد کافی در این خصوص، در مراحل بعدی صورت خواهد گرفت. منظور از حوزه‌های دارای ریسک بالا، حوزه‌ها یا فعالیتهایی است که احتمال تحقق هدف های آنها پایین است.
تدوین طرح کلی حسابرسی
فرآیند تدوین طرح حسابرسی باید به نحو مناسب برنامه ریزی شود، به طوری که بتوان از انجام اثربخش آن اطمینان پیدا کرد. برنامه ریزی یعنی تدوین طرح کلی حسابرسی و طرح های تفصیلی برای انجام مراحل مختلف عملیات حسابرسی.
درک و مستند سازی کنترل ها و شرایط موجود
در این مرحله با در نظر گرفتن تعریف کاربردی هدف های کنترل داخلی و آگاهی از ریسک های بالقوه دستیابی به هدف های یاد شده و با استفاده از پرسش نامه های کنترل داخلی و اطلاعات گردآوری شده در مراحل قبلی، حسابرس در موقعیت مناسبی برای درک و مستندسازی کنترل ها و شرایط موجود قرار دارد و به آسانی قادر است پرسش های شفاف و آگاهانه ای را مطرح کند.
ارزیابی کنترل ها و شرایط موجود
در این مرحله باید کنترل های مناسب موجود و شرایطی که وجود ندارند و یا مناسب نیستند مشخص شوند. حسابرس قادر است این کار را با استفاده از اطلاعاتی که در مراحل قبلی به دست آورده و همچنین با مطالعه کنترل های مستند شده، قوانین و مقررات مربوط و بهره گیری از تجربیات حرفه ای خود و سایر معیارهای سنجش مناسب انجام دهد.
شناسایی نهایی حوزه های دارای ریسک بالا
با توجه به هدف های کلیه فعالیت های مهم واحد مورد رسیدگی و زیرفعالیت های مربوط و همچنین عوامل ریسک دستیابی به هدف های مذکور که در مراحل قبل مشخص شده است، سطح ریسک دستیابی به هدف های فعالیت های مهم ، با استفاده از نتایج حاصل از رسیدگی های انجام شده در مراحل قبلی و قضاوت حرفه ای حسابرس، تعیین می شود. سپس فعالیت هایی که دارای ریسک متوسط و بالا تشخیص داده می شوند، به عنوان حوزه های دارای ریسک بالا یا مشکل آفرین شناسایی می شوند.
تعیین اولویت ها
علاوه بر سطح ریسک دستیابی به اهداف فعالیت ها، میزان وزن یا اهمیت ریسک ها نیز مورد ارزیابی قرار می گیرد. سپس با استفاده از سطح ماتریس ریسک و اهمیت آن، حوزه ای که در بالاترین سطح اولویت قرار دارد مشخص می شود.
تکمیل یافته های حسابرسی
پس از انتخاب حوزه یا حوزه های دارای ریسک بالا جهت بررسی عمیق تر و تجزیه و تحلیل بیشتر، یافته های حسابرسی در حوزه های تعیین شده لازم است از لحاظ موارد فوق تکمیل شود: شناسایی نتایج عملکرد یا وضعیت واقعی، شناسایی معیارها، شناسایی علل نارسایی ها، تعیین آثار و غیره .
تدوین پیشنهادات
معمولاً تکمیل موفقیت آمیز عملیات حسابرسی بستگی به ارائه پیشنهادهایی برای انجام اقدامات اصلاحی جهت بهبود وضعیت نامساعد جاری دارد. پیشنهادها باید به طور منطقی به شرح علت وجود وضعیت نامساعد کنونی، علل مهم و اقداماتی که برای جلوگیری از تکرار آن باید صورت گیرد، بپردازد. پیشنهادهای حسابرس باید قابل اجرا و منطقی باشد تا مدیریت به آسانی مزایای بکارگیری آن ها را دریابد.
گزارش به مدیریت
به عنوان نتیجه نهایی کار حسابرس، از حساسیت و اهمیت بالایی برخوردار است. چنانچه گزارش حسابرسی به نحو مناسب تهیه نشود، یقیناً هدف حسابرسی تامین نخواهد شد. حسابرسان باید هدف حسابرسی، دامنه رسیدگی، روش اجرای عملیات، یافته های با اهمیت و پیشنهادهای عملی خود را به طور کتبی و به موقع گزارش کنند.
با شرکت نیکان حسابرس ، حسابرسی عملیاتی شرکت خود را به خوبی انجام دهید!
امروزه گزارش صورت های مالی و مالیات بر درآمد و کسب و کار از دغدغه‌های بیشتر شرکت‌ها و سازمانهاست. همه صاحبان کسب و کار به دنبال این هستند تا درآمد بالایی داشته باشند، ولی مالیات کمتری پرداخت کنند. لازمه این کار استفاده از تجربه افراد متخصص در زمینه حسابداری مالیاتی است تا شما را در این زمینه راهنمایی کند.
بنابراین پیشبرد امور مالیاتی نیازمند مهارت و تخصص بالایی است و باید به صورت دقیق و منسجم انجام شود؛ زیرا در صورت وجود خطا در محاسبات و ارائه نکردن به موقع مدارک و مستندات به سازمان امور مالیاتی ممکن است با جریمه های سنگینی مواجه شوید. به همین دلیل پیشنهاد می کنیم به دنبال یک مشاور مالیاتی با تجربه باشید تا با خیالی آسوده امور حسابداری شرکت خود را به او بسپارید.
در همین راستا، شرکت حسابداری نیکان حسابرس، با چند سال سابقه در سازمان امور مالیاتی و با استفاده از نیروی متخصص و باتجربه در زمینه حسابداری، تمام خدمات حسابداری و مالیاتی شرکت‌ها، مالیات حقیقی، حسابداری مالیاتی، لایحه مالیات و صرفه جویی مالیاتی را برای شما انجام می‌دهد. تیم متخصص نیکان حسابرس، با مشاوره رایگان شما را در راستای افزایش آگاهی از امور مالیاتی راهنمایی می‌کنند تا از پرداخت جریمه‌های مالیاتی شما جلوگیری کنند.
در اینستاگرام ما را دنبال کنید .